Fugowanie płytek – jak prawidłowo fugować płytki podłogowe i ścienne?

Dlaczego należy fugować płytki na ścianie czy podłodze?

Fugowanie płytek polega na wypełnieniu przerw między nimi przeznaczonym do tego celu tworzywem. Jest to absolutna konieczność, która skutecznie zabezpiecza płytkę przed przesuwaniem i utrzymuje ją w miejscu. Dodatkowo fuga chroni przed dostaniem się między płytki wody, wilgoci czy zabrudzeń. Spoiwo chroni także krawędzie płytek przed uszkodzeniem czy odpryskiem. Samo fugowanie płytek to więc zdecydowanie niezbędny krok, którego absolutnie nie można pominąć przy remoncie.

Dostępne rodzaje fugi – jaką wybrać? 

Na rynku dostępnych jest co najmniej kilka produktów do fugowania. Jakich?

• Zaprawa cementowa – najpopularniejsza, przeznaczona do glazury we wnętrzach, przede wszystkim do ścian. Fugi cementowe są mało odporne na działanie wody i pary wodnej, dlatego nie nadają się do spoinowania płytek w łazience czy innych pomieszczeniach narażonych na wilgoć.
• Zaprawa cementowo-epoksydowa – jest odporna na działanie wilgoci i wody, dzięki czemu świetnie sprawdzi się w łazienkach, kuchniach i nie tylko.
• Fuga epoksydowa – jest bardzo odporna na ścieranie, wilgoć i temperaturę, dlatego może być zastosowana przy ogrzewaniu podłogowym. Zalecana np. do kuchni. Sprawdza się też w warunkach zewnętrznych. Można ją użyć do spajania np. płytek na schodach.
• Masa silikonowa – przeznaczona do szczelin i połączeń, np. ściany z podłogą. Jest wodoodporna, a do jej aplikacji potrzeba specjalnego pistoletu do silikonu. Fugowanie płytek silikonem sprawdzi się szczególnie w narożnikach pokoju.
• Fuga akrylowa – jest elastyczna, odporna na pleśń i nie wymaga mieszania z wodą. Fugi akrylowe można stosować zarówno wewnątrz, jak i zewnątrz budynku.

Wybierając produkt do fugowania płytek, warto zwrócić szczególną uwagę na właściwości materiału. Należy wziąć pod uwagę warunki panujące w danym pomieszczeniu i na tej podstawie dobrać tworzywo spoinowe. Oczywiście nic nie stoi na przeszkodzie, aby w każdym pomieszczeniu zastosować wytrzymałe fugi epoksydowe, jeśli przeszkodą nie jest dla Ciebie ich wyższa cena.

Ciekawostka: Fugi epoksydowe są wysoce odporne na zabrudzenia. Można czyścić je z pomocą środków chemicznych. Polecane są do miejsc, które wymagają zachowania najwyższej higieny.

Gres royal black polished rectified 59,8x59,8 opoczno

Szerokość i kolor fugi a rodzaj płytek 

Zlecając fachowcowi układanie płytek, cena może okazać się spora. Jeśli więc decydujesz się na samodzielną pracę, porządnie przygotuj się do każdego jej etapu. O szerokości fugi trzeba pomyśleć jeszcze przed ułożeniem płytek. Jej średnica zależy nie tylko od naszego gustu, ale też formatu glazury. Przyjmuje się, że szerokość zespolenia powinna wynosić ok.:

• 2 mm w przypadku płytek o boku do 10 cm;
• 1–2 mm w przypadku mozaiki;
• 3 mm przy boku 10–20 cm;
• 4 mm przy boku 20–60 cm;
• 5–20 mm przy płytkach powyżej 60 cm.

Na większe odstępy warto się zdecydować przy płytkach drugiej klasy o nierównych krawędziach. Istnieje też możliwość zastosowania praktycznie niewidocznego łączenia nawet przy glazurze wielkoformatowej. Pozwalają na to specjalistyczne płytki rektyfikowane, które mają niemal idealne wymiary i krawędzie ścięte pod kątem prostym. 

gres lake stone lappato rectified 59,8x119,8 opoczno

Niemniej ważny jest również wybór materiału pasującego do koloru płytek. Tutaj istotne znaczenie ma Twój gust. Wybór fugi oczywiście trzeba odłożyć do momentu, aż będziesz już wiedzieć jakie płytki do łazienki, kuchni, salonu czy innego pomieszczenia ułożysz. Fuga może kolorystycznie scalać płytki, tworząc wrażenie jednolitej powierzchni, jak również wyróżniać się na ich tle dając mocny kontrast. Dobrym sposobem jej wyboru będzie przyłożenie wzornika do wybranej płytki, by zweryfikować, czy dana estetyka wpada w nasz gust.

Jeśli planujesz fugowanie płytek podłogowych, przed przystąpieniem do pracy rozważ też, czy chcesz zrobić cokoły z płytek. Obecnie odchodzi się od ich klasycznej formy i coraz częściej układane są cokoły zrównane ze ścianą, a to może wymagać usunięcia części tynku. Inną opcją są też modne listwy przypodłogowe, które można wygodnie zamontować po ukończeniu podłogi. 

glazura metro style white glossy 10x30 opoczno

Na jakim etapie prac można rozpocząć fugowanie płytek ściennych i podłogowych?  

Po ułożeniu płytek należy odczekać ok. 24 godziny. Jest to konieczne, aby klej dobrze się związał i wyparowała z niego cała woda. Jeśli zależy Ci na czasie, możesz użyć do mocowania płytek szybkowiążącej zaprawy klejowej, wówczas spoinowanie płytek możesz zacząć już po 4 godzinach.

Przed przystąpieniem do wypełniania szczelin pomiędzy płytkami przygotuj:

• gąbkę,
• gumową packę,
• szpachelkę,
• naczynie do wymieszania materiału z wodą,
• ewentualnie pistolet do silikonu,
• odkurzacz i ściereczki do czyszczenia spoin. 

Jak fugować płytki ceramiczne na ścianie?

Przed przystąpieniem do pracy należy oczyścić spoiny z wszelkiego kurzu, pyłu czy resztek kleju. Można użyć odkurzacza lub wody, ale uważaj, aby nie gromadziła się ona w spoinie. Gdy upewnisz się, że szpary są czyste, możesz usunąć krzyżyki i zacząć działać. Prezentujemy, jak zrobić to krok po kroku.

• Wymieszaj zaprawę do fugowania. Instrukcję znajdziesz na opakowaniu. Przestrzegaj zaleceń producenta w proporcjach zaprawy i wody. Przelanie może być nieodwracalne i zniszczyć całą partię, z kolei zbyt rzadka zaprawa nie będzie właściwie zasychać.
• Jeśli masz fugę w kolorze kontrastowym do płytki, wykonaj fugowanie próbne. Pigment z zaprawy może odkładać się w porach i bezpowrotnie zabarwić płytkę, szczególnie jeśli ta jest bardzo porowata. Taką fugę trzeba będzie nakładać ze szczególną precyzją, a płytki mogą wymagać wcześniejszego zabezpieczenia specjalnym impregnatem.
• Przygotowaną zaprawę nakładaj na ścianę krótkimi fragmentami z pomocą pacy do fugowania. Wcieraj aż do całkowitego wypełnienia spoiny.
• Jeśli nie udało Ci się całkowicie wypełnić szpary, odczekaj ok. 20 minut i uzupełnij kolejną porcją zaprawy.
• Po ok. 10 minutach, kiedy nałożona fuga delikatnie przeschnie, jej powierzchnię należy wygładzić przy pomocy wilgotnej gąbki. Na płytkach pozostanie lekki osad. 
• Poczekaj, aż fuga całkowicie wyschnie. Zwykle trwa to 24–48 godzin. Dopiero wtedy możesz przystąpić do czyszczenia płytek. Ma to duże znaczenie, ponieważ zbyt wczesne mycie płytek może prowadzić do wypłukania lub uszkodzenia fug.

Warto wiedzieć: Ilość potrzebnej fugi możesz obliczyć, korzystając ze specjalnych kalkulatorów. Narzędzia takie zwykle są dostępne na stronach internetowych poszczególnych producentów. 

gres quenos white lappato rectified 79,8x79,8 opoczno

Jak prawidłowo wykonać fugowanie płytek podłogowych?

Fugowanie płytek podłogowych niewiele się różni od fugowania płytek ściennych. Musisz pamiętać o następujących krokach:

• tak jak w poprzednim przypadku, oczyść szpary;
• przygotuj materiał według zaleceń producenta;
• wykonaj próbę pigmentu i w razie potrzeby zaimpregnuj płytki;
• zacznij od narożnika, tak aby swobodnie poruszać się po podłodze w kierunku wyjścia;
• nakładaj zaprawę partiami na podłogę przy użyciu suwaka gumowego do fugowania, najlepiej po przekątnej w stosunku do ułożenia płytek, dzięki czemu dokładnie wypełnisz wszystkie spoiny;
• jeśli umieścisz za mało zaprawy, po 20 minutach ją uzupełnij;
• oczyść płytki po całkowitym wyschnięciu zaprawy fugowej, zwykle po 24–48 godzinach.

W ten sposób możesz fugować wszelkiego rodzaju płytki, układając je klasycznie, w karo, w jodełkę czy mozaiki.

Pytania i odpowiedzi

Jak długo należy czekać po ułożeniu płytek, zanim można przystąpić do fugowania?

Po ułożeniu płytek zaleca się odczekać około 24 godzin, aby klej dobrze się związał i odparowała z niego woda. W przypadku użycia szybkowiążącej zaprawy klejowej fugowanie można rozpocząć już po 4 godzinach.

Jaką fugę wybrać do pomieszczeń narażonych na wilgoć?

Do pomieszczeń takich jak łazienki czy kuchnie, które są narażone na wilgoć, najlepiej sprawdzą się fugi cementowo-epoksydowe lub epoksydowe. Są one odporne na wodę i wilgoć, co zapewnia trwałość spoin i zapobiega ich uszkodzeniom.